De natuur groeit en bloeit: Pollen in de lucht

Na een donkere winter is het begin van de lente een mooi gezicht. De natuur begint weer te groeien en te bloeien. Maar niet voor iedereen is dit een fijn moment. Miljoenen mensen over de hele wereld hebben last van al wat groeit en bloeit in de lente. Pollenallergie. In Europa lijdt 1 op de 8 mensen hieraan. Bij een pollenallergie kun je last krijgen van niezen, een loopneus of een verstopte neus en jeukende ogen. De klachten lijken op verkoudheidsklachten, maar kunnen zich langer aanhouden, gedurende de gehele bloeiperiode van een gras- of boomsoort.

Stuifmeel en bestuiving, hoe zat het ook alweer?

Stuifmeel (ook wel pollen genoemd) bestaat uit de mannelijke sporen van zaadplanten. Dit stuifmeel moet terecht komen op de vrouwelijke delen van dezelfde planten. Dit zorgt voor bevruchting. Door middel van bestuiving zorgen planten dus voor nakomelingen.

Bij bestuiving brengt een insect of de wind een stuifmeelkorrel van het mannelijk geslachtsorgaan over naar het vrouwelijk geslachtsorgaan. Stuifmeelkorrels met een soort haakjes worden overgebracht door insecten. De geslachtorganen van deze soorten liggen diep verscholen in de bloem met kleurige bloemblaadjes. Andere stuifmeelkorrels worden overgebracht door de wind. Dit zijn lichte stuifmeelkorrels met luchtblaasjes. De geslachtsorganen van deze soorten, met vaak onopvallende bloemen, bevinden zich aan de buitenkant.

Er zijn ook plantensoorten waarbij dieren, bijvoorbeeld vogels of water zorgen voor de bestuiving.

Het pollenseizoen

Het pollenseizoen beslaat de bloeiperiode waarin grassen, bloemen, planten en bomen stuifmeel vormen. Door de grote verschillen in bloeiperioden kun je niet echt spreken van een seizoen. Een groot deel van het jaar wordt bestreken door de verschillende bloeiperioden. Wanneer je weet van welke pollen je last hebt en wanneer de bloeiperiode is van deze soort of soorten, kun je daar rekening mee houden.

Wat is een pollenallergie

Bij een pollenallergie ontstaat een allergische reactie na het inademen van stuifmeel dat rondzweeft in de lucht. Het immuunsysteem merkt het stuifmeel op en reageert door het vrijmaken van verschillende stoffen, waaronder histamine. Histamine is dus een lichaamseigen stof. Deze stof beschermt je tegen de indringers, maar te veel histamine in je lichaam werkt juist averechts en veroorzaakt vervelende allergische reacties: irritatie van de neus, ogen, huid, keel en longen.

Algemene tips om hooikoorts te verminderen

1. Draag een zonnebril: zo komen je ogen minder in contact met stuifmeel.
2. Neem een douche voor het slapengaan: zo spoel je stuifmeel van je af.
3. Houd je huis pollenvrij: houd de deuren en ramen zoveel mogelijke gesloten en lucht je huis in de ochtend wanneer er minder pollen in de lucht hangen.
4. Vermijd plekken met stijfmeel: wanneer je toch in de natuur wil zijn, kies dan bijvoorbeeld voor het strand of ga eropuit in de ochtend of na een regenbui.
5. Houd je autoraam gesloten en laat eventueel een pollenfilter in je auto installeren.
6. Laat je schone was binnenshuis drogen: in huis komt je schone was minder in contact met stuifmeel.
7. Was ook je huisdier met regelmaat: ook je huisdier kan stuifmeel met zich meedragen.
8. Vermijd histaminerijke voeding en histamine vrijmakende voeding zoals schimmelkazen, oudere kaassoorten, gefermenteerde producten, chocola, alcohol, suiker, aardbei, banaan, ananas, druiven, kiwi, papaja, vijgen en citrusvruchten.

Welke supplementen kun je gebruiken bij een pollenallergie?

Er zijn stoffen die mogelijk kunnen helpen wanneer je last hebt van pollenallergie.

Probiotica voor het microbioom

Daarnaast is het belangrijk te beseffen dat ongeveer 70% van ons immuunsysteem zich bevindt in de dikke darm. Hier bevindt zich ook het grootste gedeelte van ons microbioom. Het microbioom, ook wel aangeduid als darmflora, helpt onder andere bij de groei en deling van afweercellen. Het microbioom helpt zo mee om indringers te weren. Wanneer je microbioom in balans is, kan dit bijdragen aan het versterken van het immuunsysteem en dus ook aan onze algehele gezondheid.

Om je darmen een handje te helpen kun je ervoor kiezen een probioticasupplement te gebruiken. Zo krijg je met 1 capsule per dag of een glas met daarin opgelost een schepje probioticapoeder in 1 keer miljoenen goede bacteriën binnen. Er zijn aanwijzingen dat probiotica mogelijk goed zijn voor het immuunsysteem.

Quercitine als antioxidant

Flavonoïden is een verzamelnaam voor een groep stoffen die van nature voorkomen in planten. Ze spelen een belangrijke rol in de plantenstofwisseling en geven kleur aan planten, groente en fruit.

Quercetine is een van deze flavonoïden. Het komt voor in voedingsmiddelen zoals uien, appels, bessen, thee en rode wijn. Quercitine is een antioxidant en helpt de lichaamscellen te beschermen tegen invloeden van buitenaf. Quercitine kan helpen bij pollen in de lucht, omdat het het vrijkomen van histamine kan verminderen*.

Scutellaria

Scutellaria wordt ook wel glidkruid genoemd en behoort tot de lipbloemenfamilie. Deze naam komt van de kenmerkende vorm van de bloemen. Ze hebben duidelijk herkenbare boven- en onderlippen. Scutellaria groeit van oorsprong vooral in Mongolië, China en Korea en wordt al eeuwenlang gebruikt in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM). Het wordt in de TCM 'huang qin' genoemd, het blussende kruid en toegepast bij de behandeling van diarree, dysenterie, hypertensie, bloedingen, slapeloosheid, ontstekingen en luchtweginfecties (Zhao et al, 2016).

In de natuurgeneeskunde wordt Scutellaria ingezet bij allergieën, waaronder pollenallergie. Scutellaria bevat onder andere flavonoïden en etherische oliën

Ribes nigrum

Ribes nigrum wordt ook wel de zwarte bes of zwarte aalbes genoemd. De zwarte bes groeit op natte, voedselrijke grond in loofbossen en komt oorspronkelijk voor in Centraal- en Oost-Europa en Azië. De bessen, knoppen, zaden en bladeren bevatten actieve bestanddelen met gezondheidsbevorderende eigenschappen. De knoppen en bessen bevatten onder andere vitamine C en flavonoïden en hebben antioxidatieve, ontstekingsremmende en antivirale eigenschappen.

Ribes nigrum wordt in de gemmotherapie ingezet bij pollenallergie. Bij gemmotherapie worden de jonge delen van de plant gebruikt, zoals de kiemen, scheuten of de knoppen van planten en bomen.

Bijenpollen

Bijenpollen worden gemaakt door bijen. Het stuifmeel van bloemen blijft aan de achterpoten van de bij plakken en daar voegen ze onder andere nectar en speeksel aan toe en zo vormen zich bolletjes. Deze bolletjes dienen als voedselbron voor de bijen en worden mee teruggenomen naar de bijenkorf. Meestal produceren bijen meer pollen dan dat de kolonie nodig heeft. De imker kan de overtollige bijenpollen verzamelen door het plaatsen van speciale schermen, waardoor de bolletjes van de pootjes afgeschraapt worden als de bijen de korf binnenkomen.

Persoonlijk advies

Heb je last van de pollen in de lucht, zorg dan goed voor je immuunsysteem en je darmen. Wil je weten welk supplement daarnaast het beste past bij jouw persoonlijke situatie? Onze professionals geven je graag advies.

*Meer wetenschappelijk onderzoek is nodig om deze effecten te bewijzen.